Pazar günleri yıllık izne dahil mi ?

Kısa cevap: Hayır, Pazar günleri (hafta tatili) yıllık izin süresinden düşülmez. Bu, 4857 sayılı İş Kanunu’nun açık hükmüdür. Ancak haftada 5 gün çalışan işyerlerinde cumartesinin nasıl sayılacağı sözleşmeye ve Yargıtay içtihadına göre değişebilir. Tartışma tam da burada başlıyor.

Pazar günleri yıllık izne dahil mi? “Evet” diyenlere kötü haberim var

İşyerinde hâlâ “izni Pazartesi başlat, Pazar biter; toplam 7 gün” diyenler var. Kusura bakmayın ama bu, kanunu görmezden gelmektir. 4857 sayılı İş Kanunu Madde 56, yıllık izin günleri hesaplanırken izin süresine rastlayan hafta tatili günlerinin (genellikle Pazar), ulusal bayram ve genel tatil günleriyle birlikte izin süresinden sayılmayacağını açıkça söyler. Yani Pazar günleri yıllık izne dahil edilemez. Nokta. :contentReference[oaicite:1]{index=1}

“Hafta tatili hep Pazar mıdır?” Çoğu yerde pratikte Pazar’dır ama kanun, haftalık 7 günlük periyot içinde kesintisiz en az 24 saatlik bir dinlenmeden bahseder; işin niteliğine göre bu gün farklı da belirlenebilir. Önemli olan: Hangi gün hafta tatili ise, yıllık izne denk düşerse o gün izinden sayılmaz.

Uygulamadaki kaosun merkezi: Cumartesi muamması

Gelelim “haftada 5 gün” çalışan işyerlerinin kronik tartışmasına: Cumartesi yıllık izne dahil mi? Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2021 tarihli bir kararında çizdiği çerçeve net: Kural olarak cumartesi iş günüdür; sırf “akdi tatil” (işverenin dinlendirdiği gün) diye ilan edilmesi, onu otomatikman hafta tatili yapmaz. Böyle bir yerde yıllık izin hesaplanırken cumartesinin düşülmesi mümkündür. Ama bireysel/toplu iş sözleşmesiyle cumartesi açıkça hafta tatili olarak kararlaştırılmışsa, o zaman tıpkı Pazar gibi izinden düşülmez. Üstelik sözleşmede “cumartesi izinden sayılmayacak” diye açık bir hüküm varsa bu da geçerlidir. Kısacası sözleşme diliyle uygulama değişir; “işyeri gerçeği” değil, yazılı hüküm belirleyicidir. :contentReference[oaicite:3]{index=3}

“Pazar günleri yıllık izne dahil” diyenlere sorular

Neden kanunun açık lafzı görmezden geliniyor? Neden İK yazılımları hâlâ “7 gün blok = 7 gün izinden düş” mantığıyla tasarlanıyor? Neden bordrolarda, hafta tatiline denk gelen günler izinden düşülürken, aynı günlerin ücretlerinin ayrıca ödenmesi gerektiği atlanıyor? (Evet, yıllık izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir.) Bu soruların cevabı “alışkanlık” ya da “kolaylık” ise, kusura bakmayın ama bu, çalışanın dinlenme hakkını teknik ayarlara kurban etmektir. :contentReference[oaicite:4]{index=4}

Kanun ne diyor, pratikte ne yapmalı?

1) İzin başlangıç ve bitişini akıllıca planlayın

İzni Pazartesi başlatıp Cuma bitirirseniz, Pazar ve araya giren resmi tatiller izinden düşülmez; fiilen daha uzun dinlenirsiniz. Hafta tatiliniz Pazar değil de işletme gereği başka bir günse, aynı mantık orada da geçerlidir; hangi gün hafta tatili ise o gün izinden sayılmaz. :contentReference[oaicite:5]{index=5}

2) Sözleşmenize bakın: Cumartesinin kaderi orada yazıyor

— Toplu iş sözleşmesi/bireysel sözleşmede cumartesi hafta tatili ise, izinden düşülmez.

— Cumartesi sadece akdi tatil (dinlendirme) ise, kural olarak iş günü sayılır ve izinden düşülebilir.

— Sözleşmede “cumartesi yıllık izinden sayılmaz” gibi açık bir cümle varsa, bu hüküm uygulanır.

Bu “küçük” nüans izin bakiyenizi yılda birkaç gün etkiler; o yüzden sözleşme metnini ciddiye alın. :contentReference[oaicite:6]{index=6}

3) Ücret boyutunu atlamayın

Yıllık izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerinin ücretleri ayrıca ödenir. Bu, “izinden sayılmıyor, o zaman ücret de yok” gibi yanlış yorumları otomatikman boşa düşürür. Bordroda bu kalemlerin görünür olması gerekir. :contentReference[oaicite:7]{index=7}

4) Şehir dışına çıkarken yol izni hakkınızı bilin

İzni işyeri dışındaki bir yerde geçirecekseniz ve bunu belgelerseniz, işveren toplam dört güne kadar ücretsiz yol izni vermek zorundadır. Uzun tatilleri planlarken bu hakkı da denkleme katın. :contentReference[oaicite:8]{index=8}

Pazar günleri yıllık izne dahil mi? Evet-hayır kutusuna sığmayan gerçekler

“Hak budur” demek yetmez; uygulamak gerekir. Bugün hâlâ birçok işyerinde Pazar günleri izinden düşülüyor, cumartesinin statüsü kafaya göre değişiyor, bordrolar eksik hazırlanıyor. Peki siz hangi taraftasınız: “Böyle gelmiş böyle gider” diyenlerden mi, yoksa çalışanı mağdur etmeyen, kanunla uyumlu, şeffaf bir izin yönetimi kuranlardan mı?

Provokatif sorular

— İK sisteminiz Pazar’ı izinden düşürmeye devam ederken, çalışanların motivasyon kaybının bedelini kim ödüyor?

— Cumartesi “akdi tatil” mi “hafta tatili” mi? Sözleşmenizde tek bir cümleyle yıllık izin bilançonuzu neden belirsiz bırakıyorsunuz?

— Resmi tatiller izin planınıza stratejik olarak dahil değilse, neden hâlâ “dinlenemediğim” bir tatili kabulleniyorsunuz?

Sonuç

“Pazar günleri yıllık izne dahil mi?” tartışmasının hukuki kısmı net: Hayır, dahil değil. Esas mesele, işyerlerinin bunu bordrodan planlamaya, sözleşmeden yazılıma kadar tutarlı bir sisteme dönüştürüp dönüştürmediğidir. Kurallar belli; şimdi sıra sizde: İzin politikanızı kanunla hizalayın, çalışanı gerçek anlamda dinlendirin ve gri alan bırakmayın. :contentReference[oaicite:9]{index=9}

Not düşelim (uygulama rehberi niyetine)

— Hafta tatiliniz hangi günse, o gün izinden düşülmez. (Genellikle Pazar.) :contentReference[oaicite:10]{index=10}

— Cumartesinin akıbeti sözleşmeyle belirlenir; yazılı hüküm yoksa kural olarak iş günüdür. :contentReference[oaicite:11]{index=11}

— İzne denk gelen hafta tatili/ulusal-genel tatil ücretleri ayrıca ödenir. :contentReference[oaicite:12]{index=12}

— Şehir dışına çıkanlara 4 güne kadar ücretsiz yol izni verilir (belgelemek şartıyla). :contentReference[oaicite:13]{index=13}

Kaynaklar

— 4857 sayılı İş Kanunu, m.46, m.56, m.57 (resmî metin). :contentReference[oaicite:14]{index=14}

— Yargıtay 9. HD, E.2021/897 (cumartesinin statüsüne ilişkin çerçeve). :contentReference[oaicite:15]{index=15}